Ertesi gün hapı nedir?

Ertesi gün hapı, cinsel ilişki sonrasında hamile kalmamak için alınan ilaçtır. Ertesi gün haplarının hormon içeren veya içermeyen formları bulunmaktadır. Bu ilaçlar genellikle bir kez alınır ve korunmasız cinsel ilişki sonrasında ne kadar erken alınırsa o kadar etkilidir.

Ertesi gün hapı ne zaman alınmalıdır?

Ertesi gün hapı, mümkün olan en kısa sürede alınmalıdır. İlk 3 gün içinde alınırsa etkinliği daha yüksektir ve ancak 5. güne kadar alınabilir. Eğer ki 75 kg üzerinde iseniz, ertesi gün hapları yerine spiral kullanmak daha uygun olacaktır. Vücut ağırlığı arttıkça ertesi gün haplarının da etkinliği azalır. Ülkemizde Ella ticari ismi ile mevcut olan ancak hormon içermeyen diğer bir ertesi gün hapı özellikle spiral istemeyen kilolu hanımlar için tercih nedeni olmaktadır. Bu ilaç diğer ertesi gün haplarına oranla 75 kg üzeri hanımlarda daha fazla etkilidir. Ayrıca ilk 3 gün içinde ertesi gün hapı alınmamış ise Ella, Ertes’e oranla 4-5. günlerde daha etkilidir.

Ertesi gün hapı, acil doğum kontrol yöntemlerinin etkisi kısa sürelidir ve  bir sonraki adet dönemine kadar sizi korumaz. Bu yüzden herhangi bir yöntemi kullandıktan sonra, adet dönemine kadar cinsel ilişki sırasında tedbir almalısınız. Eğer yeniden korunmasız bir cinsel ilişki olursa, ertesi gün hapları yeniden alınmalıdır.

Kaç tip ertesi gün hapı bulunur?

Ülkemizde piyasada bulunan ve hormon içeren ertesi gün hapları:

• Ella – Hormon içermez, ulipristal adı verilen bir madde içerir.
• Ertes, Postpill One – Sadece progesteron isimli hormonu içerir.
• Yuzpe metodu – Yüksek doz doğum kontrol hapı alınmasıdır.

Ertesi gün hapı ne zaman kullanılır?

Ertesi gün hapları aşağıdaki durumlarda kullanılmalıdır:

• Korunmasız yapılan bir cinsel ilişki sonrasında
• Doğum kontrol haplarını kullanmayı unutulduğunda
• Doğum kontrol iğnelerinin (3 ayda bir yapılır) 2 hafta veya daha uzun süre ile yaptırılmasının geciktirildiği durumlarda
• Prezervatiflerin ilişki sırasında yırtıldığı durumlarda
• Tecavüz durumunda

Ertesi gün haplarından bir tane kullanmak yeterli mi?

Ertesi gün hapları genellikle tek veya iki hap formunda üretilmiştir. Kutu içinde iki hap varsa bunları aynı anda veya 12 saat aralıkla alabilirsiniz.

Acil doğum kontrolü için doğum kontrol hapı almak istersem kaç tane almalıyım?

Eğer ki acil doğum kontrolü için özel üretilmiş ertesi gün haplarından bulamazsanız, standart doğum kontrol haplarından 2-5 tane aynı anda alabilirsiniz. Almanız gereken hap sayısı yaşınıza ve kilonuza bağlı olarak değişebilir. Doğru doz için doktorunuz ile görüşmenizi öneririm. Aynı dozun 12 saat sonra tekrar alınması gereklidir.

Ertesi gün haplarını kullanmak güvenli midir?

Ertesi gün hapları içinde bulunan hormonlar, diğer doğum kontrol hapları veya hormonlu spiral içinde yer alan hormonlarla aynıdır ve yıllardır güvenle kullanılmaktadır. Sağlık sorunları nedeniyle doğum kontrol hapları alamayan bazı kadınlar ertesi gün haplarını kullanabilirler, çünkü bu ilaçları sadece bir gün almaları gerekecektir. Ayrıca ertesi gün haplarını almadan önce herhangi bir muayene veya laboratuvar testi yapılmasına da gerek yoktur. Bakırlı spiral veya Ella® içinde ise hormon yoktur.

Ertesi gün hapları hamileliği nasıl önlüyor?

Ertesi gün hapı, erkeğin spermi ile kadının yumurtasının birleşmesini engellemekte veya birleşme gerçekleşmiş ise (yani bebek meydana gelmiş ise) bebeğin anne rahmine yerleşmesine engel olmaktadır. Ancak şu unutulmamalıdır ki, eğer bebek anne rahmine yerleşmiş ise, ertesi gün hapları veya spiralin bebeğin düşmesini sağlaması veya bebeğe zarar vermesi mümkün değildir.

Ertesi gün haplarının yan etkileri nelerdir?

Ertesi gün hapları, içerisinde hormon içerdiği için en çok gözlenen yan etkisi bulantı ve kusmadır. Bu etki hem östrojen hem de progesteron içeren haplarda daha fazladır. Bu yan etkiden kurtulabilmek için bulantı engelleyici bir ilaç kullanılabilir. Ancak kusarsanız, kusma ile birlikte ilaç da dışarı atılacağından ilacın etkisi tam olarak gerçekleşmez. Bu nedenle eğer ilacı aldıktan sonraki 1 saat içinde kusarsanız, ilacı tam doz olarak yeniden almalısınız.

Ertesi gün hapı kullandıktan ne kadar sonra adet görürüm?

Çoğu zaman normal zamanda görülür. Ancak bazı kadınlarda haftayai, daha az oranda ise birkaç hafta gecikebilir. Bu nedenle beklenen adet tarihi üzerinden 1-2 hafta geçtikten sonra hala adet görmemiş iseniz, idrar veya kanda gebelik testi yaptırmalısınız. Eğer ertesi gün hapından sonra doğum kontrol hapı veya diğer hormon içeren bir ilaç kullanmaya başladıysanız, ilaç bitene kadar adet görmeyebilirsiniz.

Ertesi gün hapları adet düzensizliği yapar mı?

Genellikle ertesi gün hapları adet düzensizliği yapmaz. Ancak aynı ay içinde birden daha fazla ertesi gün hapı alınmışsa adette gecikme veya düzensiz kanamalar olabilir. Bu nedenle mümkünse ertesi gün haplarının aynı ay içinde sadece bir kez kullanılması önerilir.

Ertesi gün hapları başarısız olursa bebekte sakatlığa neden olur mu?

Ertesi gün hapları kullanılmasına rağmen hamileliğin geliştiği durumlarda, bu ilaçlar bebekte herhangi bir anormalliğe ve sakatlığa neden olmaz.

Acil doğum kontrolünde ertesi gün hapı mı, spiral mi daha etkili?

Ertesi gün haplarının, gebeliklerin %80-90’ını engellediğini söyleyebiliriz. Ancak bu kişinin yaşına ve ilişki dönemine göre de değişebilir. Genelde yumurtalıklardan yumurta atıldıktan sonra yapılan ilişkilerde hamilelik ihtimali daha az iken (düzenli adet gören kadınlarda genellikle adetin 15-18. günlerinden sonra), yumurta atılmasından bir veya 2 gün öncesinde yapılan ilişkilerde hamilelik ihtimali en yüksektir (düzenli adet gören kadınlarda genellikle adetin 12-14. günlerinde). Ertesi gün hapları içinde de sadece progesteron ya da ulipristal içerenler (örn. Ella veya Ertes) daha etkilidir. Spiral uygulanması ertesi gün haplarına göre daha etkilidir ve hamilelik ihtimali 500’de 1’dir.